การเพาะเมล็ดพันธุ์

การเพาะเมล็ดพันธุ์ผัก

เมล็ดพันธุ์ผักที่จะนำมาปลูกจะมี 2 แบบ คือ

เมล็ดพันธุ์ผักสลัด (แบบเคลือบ)

1. เมล็ดแบบเคลือบ จะมี 2 ลักษณะ(ครับ) คือ เมล็ดเคลือบแป้ง เราเรียก Pelleted seed เก็บได้นาน 1-3 ปี(ครับ) ส่วนมากจะเป็นพวกเมล็ดไม้ดอก สำหรับเมล็ดผักสลัดที่เราปลูกอยู่ถ้าเป็นเมล็ดแบบเคลือบ จะเรียกว่า Primed seed ซึ่งเมล็ดจะถูกกระตุ้นให้เกิดการงอกก่อน แล้วจึงนำมาทำการเคลือบแป้ง (Pelleted seed) อีกที(ครับ) ซึ่งจากการที่กระตุ้นให้เมล็ดงอกก่อน ทำให้เมล็ดพันธุ์แบบนี้มีอายุการเก็บรักษาสั้น ซึ่งถ้าเลือกซื้อมาใช้ควรใช้ให้หมดโดยเร็ว ไม่ควรเก็บไว้นานเกินไป(ครับ) สำหรับข้อดีของการใช้เมล็ดแบบเคลือบก็คือ สะดวกในการเพาะอัตราการงอกสม่ำเสมอ และ % ความงอกสูง ( ครับ) แต่ราคาก็จะสูงกว่าเมล็ดแบบไม่เคลือบครับ

เมล็ดพันธุ์ผักสลัด(แบบไม่เคลือบ)

2. เมล็ดแบบไม่เคลือบ (Raw seed) เมล็ดประเภทนี้จะผ่านการลดความชื้น และทำความสะอาดมาแล้ว ในบางครั้งเมล็ดแบบนี้จะมีการคลุกสารเพื่อช่วย ให้มีความต้านทานต่อเชื้อโรคในระยะแรกของการ งอกเป็นต้นกล้า ถ้าเลือกใช้เมล็ดแบบนี้ก็ควรถามผู้ขายดูด้วยครับว่ามี การคลุกสารป้องกันเชื้อโรคมาให้ด้วยหรือไม่ ถ้ามี หลังจากที่เราเพาะเมล็ดเสร็จแล้วก็ควรล้างมือให้ สะอาดด้วย(ครับ) เมล็ดประเภทนี้อายุเก็บรักษาจะนานกว่าเมล็ดแบบเคลือบ แต่% ความงอกของเมล็ดจะค่อยๆลดลงเมื่อเวลาผ่านไป

แหล่งที่มา

http://hydro-farm.blogspot.com/2010/05/hydro-seed.html

ขั้นตอนการเพาะเมล็ด

ผมขอทำการเสนอการเพาะเมล็ดในวัสดุ 2 ชนิด ดังนี้

การเพาะเมล็ดด้วยฟองน้ำ

นำฟองน้ำปลูกวางเรียงบนถาดรอง
รดน้ำฟองน้ำปลูก ให้ชุ่ม พร้อมกับใช้มือกดฟองน้ำให้ซับน้ำให้อิ่มตัว
นำไม้ปลายแหลมจุ่มน้ำแล้วจิ้มไปที่เมล็ดพันธุ์ผักที่ต้องการปลูกแล้วนำเมล็ดพันธุ์ที่ติดที่ปลายไม้มาใส่ลงไปในกลางฟองน้ำที่ทำการผ่าไว้ (เมล็ดผักสลัดประมาณ1-3 เมล็ด หากเป็นเมล็ดพันธุ์แบบเคลือบให้ใส่ 1 เมล็ดก็พอเนื่องจากอัตราการงอกสูง)
ใช้ผ้าสำลีคลุมถาดฟองน้ำเพาะเมล็ดใช้ฟักบัวรดน้ำให้ชุ่มอีกครั้ง
นำถาดเพาะเมล็ดไปเก็บไว้ในที่ร่ม ประมาณ 3 คืน เพื่อเป็นการกระตุ้นอัตราการงอกของเมล็ด
เข้าวันที่ 4 ให้เปิดผ้าที่คลุมออก จะเห็นต้นกล้าผักของเราโผล่พ้นฟองน้ำและมีใบเลี้ยง 2 ใบ ให้นำถาดเพาะเมล็ดออกมารับแสงแดดอีกประมาณ 3 วัน (ระหว่างนี้เติมน้ำในถาดเพาะให้สูงประมาณ 0.5 ซม. และหมั่นตรวจสอบระดับน้ำตลอด)
ประมาณ 7 วัน ต้นกล้าก็จะมีรากที่แข็งแรงโผล่พ้นฟองน้ำ (สังเกตุเห็นได้ชัดเจน)
นำต้นกล้าที่ได้ย้ายลงรางปลูก

ต้นกล้าผักสลัด (เมล็ดเคลือบ)

หยอดเมล็ดพันธุ์หลุมละ 2-3 เมล็ด

ใช้ผ้าคลุมเพื่อกระตุ้นอัตราการงอก

ต้นกล้าผักไทย (เมล็ดไม่เคลือบ)

การเพาะเมล็ดด้วย เพอร์ไลท์ (Perlite)

อายุ 2 วัน

วางถ้วยปลูกลงบนถาดรองตามจำนวนที่ต้องการ
ใส่วัสดุปลูก เพอร์ไลท์ ลงในถ้วยปลูกประมาณ 3 ใน 4 ของความสูงถ้วยปลูก
วางเมล็ดพันธุ์ผักลงตรงกลางถ้วยปลูก
ใช้หางช้อนเขี่ยให้เพอร์ไลท์ทับเมล็ดพันธุ์ประมาณ3-4 ก้อน
รดน้ำเพอร์ไลท์ให้ชุ่ม
เทน้ำลงในถาดปลูกให้สูงประมาณ 0.5 ซม.
นำถาดปลูกไปเก็บไว้ในที่ร่มประมาณ 3 คืนเมล็ดก็จะเริ่มงอก
วันที่ 4 ของการเพาะเมล็ดให้นำถาดปลูกมารับแสงแดด
เลี้ยงต่อไปด้วยน้ำสะอาดอีกประมาณ 10 วัน จนต้นกล้ามีใบจริง 2 ใบ และใบเลี้ยง 2 ใบ
สังเกตุดูว่ารากของต้นกล้าจะเริ่มยาวพ้นถ้วยปลูกออกมาแสดงว่าต้นกล้าพร้อมที่จะย้ายบ้านแล้ว
ย้ายกล้าลงรางปลูก ในวันที่ 15 นับตั้งแต่เริ่มทำการเพาะ